Εισαγωγή
Με το ν. 4758 /2020 εισάγεται ένας ειδικός τρόπος φορολόγησης εισοδημάτων από μισθωτή εργασία και από επιχειρηματική δραστηριότητα που προκύπτει στην Ελλάδα και αφορά φυσικά πρόσωπα που μεταφέρουν τη φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα. Ο συγκεκριμένος τρόπος φορολόγησης έχει ως στόχο να λειτουργήσει ως μοχλός πίεσης για την προσέλκυση φορολογικών κατοίκων αλλοδαπής στη χώρα μας. Η διάταξη αυτή αφορά φυσικά πρόσωπα φορολογικούς κατοίκους άλλου κράτους μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή κράτους που είναι συνεργαζόμενο στον τομέα της φορολογίας με την Ελλάδα. Τα φυσικά πρόσωπα είναι είτε μισθωτοί είτε αυτοαπασχολούμενοι ( ατομικές επιχειρήσεις) και δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα.
Φορολογικά προνόμια
Το κυριότερο φορολογικό προνόμιο που δίνεται στους μισθωτούς ή στους αυτοαπασχολούμενους με ατομική επιχείρηση αφορά στη μείωση κατά 50% του φόρου εισοδήματος για τα εισοδήματά τους. Το συγκεκριμένο κίνητρο θα έχει διάρκεια επτά (7) συναπτά έτη. Επίσης, δίνονται κίνητρα που αφορούν τις αντικειμενικές δαπάνες γνωστές ως τεκμήρια. Συγκεκριμένε, δεν θα έχει εφαρμογή η ετήσια αντικειμενικής δαπάνης καθώς και η δαπάνη απόκτησης περιουσιακών στοιχείων. Οι απαλλαγές για τα τεκμήρια θα έχουν ισχύ για επτά (7) συναπτά φορολογικά έτη.
Κριτήρια
Ο φορολογούμενος για να έχει δικαίωμα στα φορολογικά προνόμια πρέπει να πληροί τα παρακάτω κριτήρια:
α. Να μην ήταν φορολογικός κάτοικος της Ελλάδος τα προηγούμενα πέντε (5) από τα έξι (6) έτη πριν από τη μεταφορά της φορολογικής κατοικίας του στην Ελλάδα,
β) Να μεταφέρει τη φορολογική του κατοικία από κράτος μέλος της Ε.Ε. ή του Ε.Ο.Χ. ή από κράτος με το οποίο είναι σε ισχύ συμφωνία διοικητικής συνεργασίας στον τομέα της φορολογίας με την Ελλάδα,
γ) Να παρέχει υπηρεσίες στην Ελλάδα στο πλαίσιο εργασιακής σχέσης είτε σε ημεδαπό νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα είτε σε μόνιμη εγκατάσταση αλλοδαπής επιχείρησης στην Ελλάδα. Διαφορετικά να ασκεί ατομική επιχειρηματική δραστηριότητα στην Ελλάδα.
δ) Να δηλώνει ότι θα παραμείνει στην Ελλάδα για τουλάχιστον δυο (2) έτη.
Διαδικασία
Η αίτηση μεταφοράς της φορολογικής κατοικίας υποβάλλεται στη Φορολογική Διοίκηση από το φυσικό πρόσωπο εντός του έτους ανάληψης της υπηρεσίας του και όχι πέραν της 31ης Ιουλίου του έτους αυτού. Εντός εξήντα (60) ημερών από την υποβολή της αίτησης η Φορολογική Διοίκηση εξετάζει την αίτηση και εκδίδει απόφαση, με την οποία την εγκρίνει ή την απορρίπτει.
Το φυσικό πρόσωπο δηλώνει στην αίτησή του το κράτος στο οποίο είχε την τελευταία φορολογική κατοικία του μέχρι την υποβολή της αίτησής του. Η Φορολογική Διοίκηση ενημερώνει τις φορολογικές αρχές του κράτους αυτού σχετικά με τη μεταφορά της φορολογικής κατοικίας του εν λόγω φορολογουμένου, σύμφωνα με τις διατάξεις περί διεθνούς διοικητικής συνεργασίας, όπως αυτές ισχύουν. Με απόφαση που αναμένεται θα οριστεί η διαδικασία υπαγωγής και τα δικαιολογητικά που θα συνοδεύουν την αίτηση.
Επίλογος
Τα φορολογικά προνόμια που δίνονται σε μισθωτούς και αυτοαπασχολούμενους με ατομική επιχείρηση δίνουν ένα κίνητρο στους κατοίκους εξωτερικού να εργαστούν ή να δραστηριοποιηθούν επιχειρηματικά στην Ελλάδα και να μεταβάλλουν τη φορολογική τους κατοικία. Παρόλα αυτά, τα κίνητρα που δίνονται βρίσκουν μεγαλύτερη εφαρμογή σε μισθωτούς που εργάζονται στην Ελλάδα, με μισθό αρκετά μεγαλύτερο του κατώτατου μισθού καθώς και για στις ατομικές επιχειρήσεις που θα έχουν σχετικά υψηλή κερδοφορία. Σε αντίθετη περίπτωση, τα φορολογικά προνόμια δεν θα έχουν σημαντική επίδραση στη φορολογία των φυσικών προσώπων.